یکی از مسائلی که باید در قانون کار همواره مورد توجه باشد، اثبات رابطه کارگر و کارفرما است. این رابطه نشان دهنده تعهدات و حقوقی است که طرفین در مقابل یکدیگر دارند. در این مطلب قصد داریم با در نظر گرفتن توصیههای وکیل مشاور حقوقی و اثبات رابطه کارگری این مبحث و روشهای آن را بررسی کنیم.
وکیل حقوقی و اثبات رابطه کارگری
یکی از مسائلی که میان کارگر و کارفرما مطرح است، وجود رابطه کارفرمایی است. به عبارت بهتر بسیاری از کارفرماها بدون توجه به برخی مشکلات و برای فرار از تعهدات کارفرمایی از انعقاد قرارداد سر باز میزنند. در حالی که از مسائل حقوقی آن بی خبر هستند. در این مطلب قصد داریم با اشاره به نکات وکیل حقوقی و اثبات رابطه کارگری این موضوع را مورد بررسی قرار دهیم و شرایط و مسائل آن را بیان نماییم.
کارگر و کارفرما طبق قانون
طیق قانون کار، کارگر کسی است که به هر عنوان در مقابل دریافت حق السعی اعم از مزد، حقوق، سهم سود و سایر مزایا به درخواست کارفرما کار می کند.
همین قانون، در تعریف کارفرما بیان میدارد، کارفرما شخصی است حقیقی یا حقوقی که کارگر به درخواست و به حساب او در مقابل دریافت حق السعی کار می کند.
بر این اساس می توان گفت کارگر باید شخص حقیقی باشد، در حالی که کارفرما میتواند شخص حقیقی یا حقوقی باشد.

رابطه کارگر
رابطه کارگری و کارفرمایی
کارگر با وجود قرارداد کار به استخدام کارفرما در میآید. نکته ای که باید به خاطر داشته باشید این است که کلمه کارگر عام است و شامل کارمند و کسی که با وجود قانون کار استخدام شود، میشود.
در این بین برخی از کارمندان با برای شانه خالی کردن از برخی تعهدات مانند پرداخت حق بیمه یا حداقل حقوق وزارت کار و سایر مزایای قانونی از انعقاد قرارداد کار امتناع میکنند. این در حالی است که طبق قانون کار، کارگر میتواند با اثبات رابطه کارگری این مساله را پیگیری نموده و تمامی حق و حقوق خود را مطالبه نماید.
قانون حاکم بر روابط کارگری و کارمندی
همان طور که بیان شد، قانون از واژه کارگر در قانون کار استفاده کرده است. در حالی که این واژه معنای وسیعی تری دارد و شامل کارمند و هر کسی که طبق این قانون فعالیت میکند، میشود. پس میتوان گفت، قانون حاکم قانون کار است. نحوه رسیدگی نیز بر اساس قانون آیین دادرسی کار تعیین میشود.
در این قانون علاوه بر تعریف و تعیین رابطه کارگر و کارفرما، مراجع رسیدگی آن نیز بیان شده است. بهتر است در خصوص موارد ریز این قوانین با
وکیل پایه یک حقوقی مشاوره داشته باشید.
اختلاف کارگر و کارفرما
بروز اختلاف میان کارگر و کارفرما در شرایط مختلفی امکانپذیر است. با این توضیح که گرچه قرارداد کار میتوانند از این جهت که رابطه کاری را ثابت و تعهدات و شرایط طرفین به یک دیگر را مشخص مینماید، مورد توجه قرار گیرد ولی در عین حال باید در توجه داشت که صرف داشتن قرارداد از بروز اختلاف جلوگیری نمی کند.
پس اختلافات کارگر و کارفرما را از دو جهت میتوان بررسی کرد:
اول اختلافاتی که با وجود قرارداد مکتوب میان طرفین به وجود میآید.
دوم، اختلافاتی که به دلیل نبود قرارداد کتوب به وجود میآید.
در هر دو قسم، قانون کار حاکم است و بر اساس آن عمل میشود. از آن جایی که قرارداد کار، به عنوان یکی از بندهای قراردادی، مرجع حل اختلاف را مشخص نموده است. این بخش از اختلاف کمتر در مراجع رسیدگی به امور کارگر و کارفرما مطرح میشود.
در حالی که قسم دوم این اختلافات یعنی مواردی که هیچ گونه قراردادی میان کارگر و کارفرما وجود ندارد، محل دعوای بیشتری است. عمده مواردی که در مراجع رسیدگی مطرح میشود نیز از نوع این اختلافات است.
ماده 87 آیین نامه دادرسی کار مقرر میدارد:
«ارایه دلایل و مدارک دال بر وجود رابطه کار فیمابین طرفین و میزان مزد و مزایای بالاتر از حداقل قانونی و میزان سابقه کار در کارگاه به عهده کارگر و ارایه دلایل و مدارک بر تادیه حقوق مذکور و یا عدم شمول مقررات قانون کار به رابطه طرفین به عهده کارفرماست.»
نحوه اثبات رابطه کارگر و کارفرما
در شرایطی که میان طرفین قرارداد مکتوبی که نشان دهنده رابطه استخدامی از نوع قانون کار نباشد، با استفاده از روشهایی میتوان این رابطه را اثبات نمود. مزیت این امر در مطالبه حق و حقوق کارگر از جمله دریافت سنوات، عیدی، پاداش، مزایای قانونی و همچنین حداقل حقوق تعیین شده در وزارت کار است. با این توضیح که هیچ کارفرمایی نمیتواند از حداقل میزان تعیین شده در قانون حتی در صورت قبول کارگر به او بدهد.
در این شرایط اگر کارگر به اداره کار شکایت نماید یا بازرس بیمه یا اداره کار متوجه این امر شود، علاوه بر احقاق حقوق کارگر، کارفرما مشمول جریمه بیمه و …، میشود.
روشهای اثبات رابطه کارگری و کارفرمایی

کارگر و کارفرما
1-وجود بیمه: یکی از الزامات کارفرما نسبت به کارگر، بیمه کردن او و پرداخت سهم بیمه کارفرما است. در غیر این صورت، سازمان بیمه اقدام به جریمه وی میکند. پرداخت حق بیمه یکی از موارد اثبات کننده وجود رابطه کارگری و کارفرمایی میان طرفین است.
2-فیش حقوقی: از جمله مطمئن ترین دلایلی که میتوانید به عنوان، اثبات کننده رابطه کارگری و کارفرمایی به آن استناد کنید، ارائه فیش حقوقی است. چرا که نشان دهنده مزد تعلق گرفته در قبال انجام کار است. در عین حال ممکن است، کارگاهی فیش حقوقی به کارمندان خود ارائه ندهد. در این وضعیت، ارائه فیشهای بانکی که نشان دهنده پرداخت مبلغ به صورت معین، ماهانه و متوالی باشد، اثبات کننده این موضوع است. در نهایت اگر کارگاهی به صورت نقدی حقوق کارمندان را پرداخت کند، رسید دریافت پول نیز میتواند اثبات کننده این رابطه باشد.
3-تحقیق محلی: با وجود اختلاف میان طرفین، کارگر میتواند از مرجع رسیدگی به اختلاف درخواست بازرسی از محل کار نماید. بازرس با وجود شرایط و قرائن کارگاه میتواند به نتیجه برسد.
4-اقرار کارفرما: این مورد، کمتر اتفاق میافتد. در واقع کارفرما یک سر اختلاف به شمار میرود، در نتیجه امکان اقرار وی در مورد وجود رابطه کارگری بسیار کم است. با این حال در شرایطی امکان پذیر است و یکی از دلایل اثبات کننده به شمار میرود.
نقش وکیل حقوقی در اثبات رابطه کارگری
در این مطلب با توصیه نقش وکیل حقوقی و اثبات رابطه کارگری سعی کردیم این موضوع را مورد بررسی قرار دهیم و موارد و شرایط آن را بیان کنیم. در نظر داشته باشید که آگاهی از مسائل حقوقی جز با مشورت کارشناسا این حوزه به دست نمیآید. در زمینه اختلافات کارگری نیز به همین صورت است.